نمره یا امتیاز اعتباری یا Credit Score چیست؟
در بعضی از کشورها مثل آمریکا و کانادا سوابق کردیتی افراد در یک دیتا بیس ذخیره میشود. این سوابق در دستهبندیهای خاصی نگهداری میشود و به هر کدام امتیازی داده میشود که مجموع این امتیازات همان کردیت اسکور هر شخص میباشد. این عدد بین ۳۰۰ تا ۹۰۰ متغیر است و امتیاز اعتباری خوب ۶۵۰ یا بالاتر است.
در کانادا این اطلاعات توسط دو شرکت Equifax و TransUnion نگهداری میشوند و هر شرکت بر اساس سوابقی که از هر شخص در دست دارد و نحوه امتیازدهی و جمعبندی آنها کردیت اسکور آن شخص را مشخص میکند. این امتیاز در هر شرکت میتواند متفاوت باشد.
– چرا کردیت اسکور اهمیت دارد؟
امتیاز اعتباری میزان خوشحساب بودن هر شخص را میسنجد و سابقه بدهیها و نحوه بازپرداخت آنها برای شرکتها و اشخاص وام دهنده از آن نظر اهمیت دارد که به این سابقه به عنوان یک پترن یا سابقه رفتاری نگاه میکنند بنابراین داشتن سابقه خوب برای تقاضاهای وام در آینده اهمیت زیادی دارد و پایین بودن امتیاز ممکن است دلیل محکمی برای عدم تمایل این شرکتها در دادن وام به شخص متقاضی یا دلیلی برای ندادن بهترین نرخ بهره ممکن باشد
– چه عواملی در تعیین امتیاز تاثیرگذار است؟
- سابقه کردیت Crdit history
به محض باز کردن اولین کردیت ساختن امتیاز اعتباری شروع میشود. به همین دلیل اولین اعتبار در طول زمان اهمیت دارد و بستن اولین کردیت در سالهای بعد توصیه نمیشود. - سابقه بازپرداخت کردیت payment History
پرداخت کردن به موقع و بدون تاخیر کردیت نشانه خوش حسابی و خوش قول بودن شخص است بنابراین این قسمت اهمیت زیادی برای شرکتهای وام دهنده دارد و بیشترین امتیاز به این بخش میرسد. - داشتن انواع مختلف کردیت Credit type
انواع کردیت شامل کردیت کارت، وامهای مختلف، قبضهای ماهیانه مثل قبض آب و برق و غیره میباشد و داشتن ترکیبی از اینها در امتیاز اعتباری بهتر از فقط یکی از آنهاست - میزان کردیت و درصد استفاده از آنها Credit Utilization
حداکثر کردیت موجود و درصد استفاده شده از آن هم در امتیاز اعتباری تاثیرگذار است. ترجیح وامدهندهها استفاده از ۳۵ درصد یا کمتر از کل کردیت موجود است. به عنوان مثال یک کردیت کارت ۱۰ هزار دلاری که تا ۳۵۰۰ دلار بدهی دارد امتیاز بهتری نسبت به همان میزان کردیت و بدهی ۷۵۰۰ دلاری دارد. - وام جدید یا تعداد تقاضاها برای وام جدید
New Loans/ credit
هر تقاضا برای وام جدید منجر به چک کردن سابقه اعتباری توسط شرکت وامدهنده میشود که تاثیر منفی بر امتیاز اعتباری وام گیرنده دارد.
جمعبندی نهایی
کردیت اسکور یا همان امتیاز اعتباری تاثیر زیادی در زندگی افراد دارد. این امتیاز نه تنها برای گرفتن وام یا اعتبارات مالی در آینده مورد بررسی قرار میگیرد بلکه در تقاضاهای شغلی هم میتواند اهمیت داشته باشد و یکی از درخواستهای بعضی از کارفرماها سابقه کردیتی فرد استخدام شونده است.
ولی مهمترین نکته در این مبحث این است که حساسیت بیش از حد برای داشتن امتیاز بالا ممکن است دلیل وجود این امتیاز را کمرنگ کند به این دلایل:
- اول اینکه این امتیاز به مرور ساخته میشود و نیاز به زمان برای ساختن امتیاز خوب وجود دارد پس نیازی به عجله نیست
- دوم اینکه دلیل ساختن کردیت اسکور خوب بخاطر احتمال نیاز به کردیت در آینده هست پس ترس از تقاضا برای اعتبار جدید بخاطر کم شدن امتیاز اعتباری بی معنی است
- سوم اینکه برای شرکتهای وام دهنده نمره یا امتیاز اهمیتی ندارد به این معنی که امتیاز ۶۵۰ یا ۷۵۰ تفاوت زیادی در تصمیمگیری آنها ندارد و در بسیاری از تقاضاها این شرکتها اصلا به این نمره اعتباری دسترسی ندارند و بیشتر به میزان دسترسی به اعتبار و سابقه باز پرداخت متقاضی توجه میکنند بنابراین حساسیت به بالا و پایین شدن ۵ یا ۱۰ امتیاز بیمورد است و این مقدار امتیاز تاثیری در تصمیمگیری آنها ندارد.
فاکتورهایی که برای وامدهندهها اهمیت بیشتری دارد میزان کردیت و بدهی، سابقه باز پرداختها و میزان درآمد متقاضی است.
و داشتن این فاکتورها میتواند باعث قبول شدن هر تقاضایی شود